۴ مطلب با موضوع «فیزیولوژی یوگا» ثبت شده است

آیا نشئگی دونده در یوگای ورزشی اتفاق می‌افتد؟

yoga high

احساس روانی خاصی برای دوندگان مسافت‌های طولانی و منظم، پس از طی مسافتی معین رخ می‌دهد. آن‌ها احساس شکست ناپذیر بودن، کاهش ناراحتی یا درد و حتی از دست دادن حس زمان را تجربه می‌کنند که حدود یک کیلومتر با آن‌ها همراه می‌شود. سرخوشی (Euphoria) یا نشئگی دونده (Runner's high) حالتی لذتبخش است که نه تنها در دوندگان بلکه در سایر ورزش‌های شدید همچون اسکی‌بازان، موج سواران، فوتبالیست‌ها و کشتی‌گیران نیز طی تمرین یا بعد از آن اتفاق می‌افتد.

دلیل قطعی نشئگی دونده مشخص نیست، اما با افزایش سطوح اندورفین خون حین ورزش رابطه‌ی مستقیمی دارد. اندورفین‌ها، مسکن‌های طبیعی بدن هستند که مرفین طبیعی بدن نیز خوانده می‌شوند. اندورفین‌ها باعث ایجاد حالات خوشی و لذت شده و آرامش بخش هستند.

در انجام یوگا آساناهای شدید نیز سطح اندورفین، دوپامین و سروتونین افزایش می‌یابد که منجر به حس سرخوشی می‌شود. در یوگین‌ها حس سرخوشی در افراد به اشکال مختلفی بروز پیدا می‌کند اما حس مشترکی است که علاوه بر حس لذت و شادی منجر به کاهش درد جسمی-روانی و اضطراب می‌شود همان‌طور که ذکر شد می‌تواند با احساس شکست‌ناپذیر بودن و از دست دادن حس زمان عجین شود. البته منظور از سرخوشی یا نشئگی یوگا، حسی است که فقط با تمرین بدنی آساناها اتفاق می‌افتد و منظور خلسه حاصل از مراقبه‌ی ذهنی نیست (اگرچه ممکن است مکانیزیم فیزیولوژیکی مشابهی داشته باشند).

آیا حس سرخوشی در انجام یوگا آسانا داشته‌اید؟ تجربه‌تان را با ما در میان بگذارید. 

۰ نظر

یوگین نوشت ۸: بار تمرینی در یوگا

بار تمرینی در یوگا

شما به دفعات تمرین یک ساعته داشته‌اید، اما نیک می‌دانید یک ساعت کجا و یک ساعت دیگر کجا! اصطلاحی که برای مقایسه این یک ساعت تمرین‌ها به کار می‌رود، بار تمرینی (Training Load) است. تعریف بار تمرین، امری سلیقه‌ای است و جایی که صحبت از سلیقه است نبوغ هنری مربی است که جادو می‌کند. اگر تعریف ساده‌ای برگزینیم، بار تمرینی عبارت از حجم و شدت تمرین در یک هفته‌ی اخیر است.

حجم تمرین، نشان دهنده‌ی مدت زمان اجرای تمرین است. خودتان را در حال اجرای وریکشآسانا یا وضعیت درخت تجسم کنید. وضعیتی در سطح مبتدی برای شماست. اما اگر حجم تمرین را بالاتر ببریم و زمان بگذرد، بعد از یک دقیقه، هنوز برایتان آسان است؟ بعد از ده دقیقه چطور؟ مسلماً با چالش روبه‌رو شده‌اید. در نتیجه بار تمرین با افزایش حجم تمرین افزایش می‌یابد.

شدت تمرین نیز می‌تواند با ضربان قلب، مقدار وزنه و سختی وضعیت تعریف شود. در همان وضعیت درخت در عرض یک دقیقه پای بالایی را سی بار از روی ران به زمین گذاشته و برگردانید. اگرچه شیوه‌ی حاضر در انجام این وضعیت معمول نیست، اما شدت تمرین را با افزایش ضربان قلب بالا می‌برد. وزنه‌ای در دستانتان بگیرید (اگر می‌گویید در سبک ما چنین چیزی وجود ندارد، یک فرد سنگین‌وزن را تصور کنید) به مراتب انرژی بیشتری از شما می‌گیرد. بالابردن سختی وضعیت شاید متداول‌ترین گزینه برای افزایش شدت تمرینات در یوگاست و عناوین یوگای مبتدی، متوسط و پیشرفته شاهد این مدعاست. پس در دو جلسه‌ی تمرینی یک ساعته (با فرض یکسان بودن استراحت)، تمرین با شدت بیشتر بار تمرینی بیشتری خواهد داشت.  

البته بهتر است بار تمرینی در مدت زمان یک هفته در نظر گرفته شود، گاهی خسته می‌شویم و بار تمرینی را کم می‌کنیم، گاهی بی وقفه با شدت بالا تمرین می‌کنیم. پس لطفاً آهسته و پیوسته رفتن را علاوه بر هر جلسه‌ی تمرینی در بازه‌های چند روزه نیز در نظر بگیرید تا ضمن داشتن برنامه‌ای منظم، آسیب به حداقل ممکن برسد.

۰ نظر

یوگین نوشت ۷: رتبه درک فعالیت (RPE) و یوگا

مقیاس بورگ و یوگا

با افرادی برخورد داشته‌ام که با وجود چندین سال تمرین آساناهای یوگا، برخلاف اینکه بدن و ذهن توانمندتری داشتند و آساناها را به شکل صحیح اجرا می‌کردند، همچنان در سطح مبتدی و متوسط بودند. در مقابل افرادی که پس از یکی دو سال وضعیت‌های نسبتاً پیچیده‌تر را می‌توانستند انجام دهند را نیز به وفور دیده‌ام. قصد مقایسه‌ی دو گروه بالا را ندارم و هر دو گروه در جایگاه خودشان قابل تقدیرند. «با هزار روز تمرین پیاده‌روی نمی‌توان قهرمان دوی سرعت شد!» نکته‌‌ای است که دوست دارم از دل مقایسه‌ی دو گروه بیرون بیاید. با ده هزار روز پیاده‌روی هم نمی‌توان! چرا؟ چون شدت تمرین، پایین‌تر از آستانه شدت فعالیتی است که موجب سازگاری می‌شود.
برای پیشرفت از آساناهای سطح مبتدی به پیشرفته باید شدت فعالیت را به میزان لازم بالا برد. رتبه درک فعالیت ( RPE: Rating of Perceived Exertion) می‌تواند مقیاسی از شدت فعالیت شما حین ورزش ارائه دهد تا تلاشتان را بیشتر یا کمتر کنید. مقیاس بورگ (Borg Scale) از آزمون‌های رتبه‌بندی درک فعالیت و سنجش شدت فعالیت می‌باشد که در تصویر دوم آورده شده است.
رتبه‌ی درک فعالیت در مقیاس بورگ از ۶ تا ۲۰ امتیازبندی شده است. چرا از شش؟ چون درکی نسبی از میزان ضربان قلب حین فعالیت در اختیارتان می‌گذارد و می‌توانید شدت را حول ضربان قلب هدف حفظ نمایید. کافی است امتیاز به دست آمده از مقیاس بورگ را در ده ضرب کنید. به عنوان مثال اگر امتیاز ۶ را در ۱۰ ضرب کنیم، تعداد ضربان قلب حدود ۶۰ به دست می‌آید، یعنی که شما هیچ فعالیت خاصی را ندارید . اگر امتیاز ۲۰ به دست آورید، تعداد ضربان قلب حدود ۲۰۰ به دست می‌آید، یعنی که در بالاترین سطح فعالیت هستید.

مقیاس بورگ و یوگا

مقیاس بورگ و یوگا


در مطالعات توصیه شده است مقیاس بورگ را برای آساناهای یوگا با احتیاط استفاده کنیم. در نظر بگیریم که هدف همه‌ی سبک‌های یوگا از آساناها ممکن است فعالیت هوازی نباشد، چرا که بیشتر افراد افزایش انعطاف و کاهش استرس را جزء فواید کلیدی یوگا می‌دانند که مقیاس بورگ در این موارد ممکن است کارایی کمتری داشته باشد. با این وجود آشنایی با رتبه‌ی درک فعالیت در بیشتر جلسات تمرینی زبان مشترکی بین مربی و شاگرد برای تمرین با شدت تعیین شده بوجود می‌آورد. مفاهیم مقیاس بورگ بسیار ساده و قابل انتقال در یک یا دو جلسه هستند، پس از آن با شناختی که از افراد حاضر در کلاس به دست می‌آورید به راحتی می‌گویید هر کس به عدد ایکس رسید، شدت را کم کند یا از وضعیت خارج شود. پیشنهاد می‌کنم برای تسهیل در ارتباط در کلاس‌های یوگا از مقیاس بورگ ۱۰ نقطه‌ای به زبان ساده در تصویر چهارم استفاده کنید.

مقیاس بورگ و یوگا

۱ نظر

یوگین نوشت ۶: ضربان قلب و شدت فعالیت در یوگا

ضربان قلب ماکزیمم

آیا تاکنون شدت فعالیتتان را حین انجام آساناهای یوگا سنجیده‌اید؟ یکی از راه‌های سنجش شدت فعالیت حین ورزش استفاده از ضربان قلب ماکزیمم است. با ما همراه شوید تا ضمن یادآوری نحوه‌ی گرفتن ضربان نبض با مفاهیم ضربان قلب ماکزیمم و هدف آشنا شویم.
. صبح قبل از هر فعالیتی، نبضتان را در یک دقیقه بشمارید و ضربان قلب استراحت را به دست آورید. البته می‌توانید ده ثانیه بشمارید و در عدد شش ضرب کنید تا ضربان قلب استراحت در یک دقیقه به دست آید. اگر دسترسی به ابزار سنجش نبض ندارید، برای گرفتن نبض ابتدا با انگشت اشاره و میانی نبض مچ دست مخالف را پیدا کنید؛ در زیر قاعده‌ی انگشت شست روی مچ دست کمی انگشت‌ها را جابجا کنید تا کاملاً نبض شریان رادیال را احساس کنید. همچنین می‌توانید نبض شریان کاروتید گردن را روی گلو بین نای و عضله‌ی خارجی گلو بیابید.
ضربان قلب ماکزیمم عددی ثابت برای هر فرد می‌باشد که یکی از متداول‌ترین روش‌های به دست آوردن آن اینست که از عدد ۲۲۰ عدد سن خود را کم کنید. به عنوان مثال اگر ۳۰ سال سن داشته باشید، ضربان قلب ماکزیمم شما برابر با ۱۹۰ خواهد بود.
ضربان قلب هدف به عنوان سنجش شدت فعالیت ورزشی به کار می‌رود و به صورت درصدی از ضربان قلب ماکزیمم بیان می‌شود. بهتر است حین انجام آساناها یا حتی دیگر تمرینات یوگا ضربان نبض کاروتید گردن را در ده ثانیه بگیرید و در عدد شش ضرب کنید، سپس با تقسیم بر ضربان قلب ماکزیمم و ضرب در صد، شدت فعالیتتان به دست می‌آید.
شدت فعالیت در سبک‌های مختلف یوگا از بازه‌ی زیر ۵۰ درصد ضربان قلب ماکزیمم تا مقادیر بالای ۹۰ درصد را دربرمی‌گیرد که نشان می‌دهد افراد با هر سلیقه‌ای می‌توانند سبکی متناسب با خودشان را انتخاب کنند.
شدت فعالیت شما در حین انجام آساناها چقدر است؟ چه سبکی انجام می‌دهید؟

ضربان قلب ماکزیمم

۰ نظر